ज्ञानु पंगेनी
नवलपरासी , ९ साउन । नवलपरासीमा पछिल्लो पाँठच वर्षमा सवारी दुर्घटनामा परि पा“च सय ९७ जनाले ज्यान गुमाएका छन । ज्यान गुमाउनेमा सबैभन्दा बढि पुरुष छन । आर्थि वर्ष २०७०÷०७१ देखि ०७४÷०७५ सम्मको जिल्ला ट्राफिक कार्यालय नवलपरासीको तथ्याङ्ग हेर्दा पा“च वर्षमा चार सय ४७ जना पुरुषले सवारी दुर्घटनामा ज्यान गुमाएका छन । ज्यान गुमाउने महिलाको संख्या ७६ रहेको छ । दुर्घटनामा परि ३३ जना बालकले ज्यान गुमाएका छन भने २३ जना बालिकाको ज्यान गएको छ ।
गत आर्थिक वर्ष ०७४÷०७५ मा मात्रै एक सय ३३ जनाले ज्यान गुमाएका छन । गएको वर्षबाट नवलपरासी पूर्व र पश्चिम गरि दुवैतर्फ जिल्ला ट्राफिक प्रहरीको कार्यालय स्थापना गरिएको छ । गत वर्ष सवारी दुर्घटनामा नवलपरासी पूर्वमा ६४ जना र नवलपरासी पश्चिममा ६९ जनाले ज्यान गुमाएका छन । विगतका पा“च वर्षमा आर्थिक वर्ष ०७३÷०७४ मा सबभन्दा बढि एक सय ३५ जनाले दुर्घटनामा ज्यान गुमाएका थिए । र सबैभन्दा कम ०७१÷०७२ मा एक सय १ जनाले ज्यान गुमाएका थिए । आर्थिक वर्ष २०७०÷०७१ मा एक सय २ जना र आर्थिक वर्ष २०७२÷०७३ मा एक सय २६ जनाको ज्यान गएको छ ।
आठ सय २८ जना गम्भिर
पछिल्लो पा“च वर्षमा भएको सवारी दुर्घटनामा परि ८ सय २८ जना गम्भिर घाईते भएका छन । घाईते मध्ये पनि अधिकाशं पुरुष छन । पा“च सय ८६ जना पुरुष गम्भिर घाईते भएका छन भने एक सय ८५ जना महिला , ३६ जना बालक र २१ जना बालिका गम्भिर घाईते भएका छन ।
दुर्घटना न्युनिकरण गर्ने प्रयास असफल
नवलपरासी देशकै अत्याधिक दुर्घटना हुने जिल्ला मध्ये पर्दछ । यहा जिल्ला ट्राफिक प्रहरी कार्यालय , जिल्ला प्रहरी र विभिन्न संघसंस्थाले सवारी दुर्घटना कम गर्न विभिन्न सचेतना मुलक कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिईरहेका छन तर पनि दुर्घटनामा भने कुनै कमी आउन सकेको छैन । वार्षिक रुपमा एक सय भन्दा बढिले ज्यान गुमाएकै छन । पछिल्लो केहि महिना यता प्रहरीले ट्राफिक न्यानिकरणका लागि सचेतना मुलक कार्यक्रम संगै चेकजा“चमा पनि कडाई गरेको छ । प्रहरी र नागरिक स्तरबाट नै सडक , गाउघर र विद्यालय तथा क्याम्पसहरुमा सचेतना कार्यक्रम संचालन निरन्तर रुपमा भएका छन तर पनि यहा प्रतेक दिनजसो दुर्घटना हुने गरेको छ । ट्राफिक प्रहरीले दुर्घटना न्युनिकरण गर्न सचेतना मुलक स्टिरक टास्ने , पर्चा पम्प्लेट वितरण गर्ने , होडिङ्ग बोर्ड राख्ने , सडकको १० मिटर वरपर कुनै पनि सामाग्री र ठेलागाडा राख्न नदिने , जेब्रा क्रसिङ्ग , बढि दुर्घटना हुने दाउन्ने , चोरमारा , अरुणखोला क्षेत्रमा दुर्घटनाको साङ्केतिक चिन्ह कुच्चिएका र विग्रीएका मोटरसाईकल झुन्ड्याउने र दाउन्ने देखि दुम्किवाससम्मको १४ किलोमिटर बढि दुर्घटना हुने क्षेत्रमा कन्भेक्स मिरर राख्ने लगायतका काम गर्दै आएको छ तर पनि दुर्घटनामा कमि आउन सकेको छैन । दुई वर्ष अघि दाउन्ने क्षेत्रमा लगाईएका ५० वटा कन्मेक्स मिरर मध्ये करीब ४५ वटा मिरर वर्षदिन पनि नपुग्दै फुटेका छन । प्रहरीका अनुसार लागुऔषद्य सेवन गर्ने तथा उछ्रिङखल मनोवृत्ति भएका व्यक्तीहरुले ऐना फुटाउने काम गरेका हुन ।
दुर्घटना हुने मुख्य कारण सडकको अवस्था
नवलपरासीमा बढि दुर्घटना हुनुको मुख्य कारण सडकको अवस्था रहेको जिल्ला ट्राफिक प्रहरी कार्यालय नवलपुरका प्रमुख लक्ष्छुमण वहादुर शाहिले बताए । साविकको नवलपरासी पूर्व पश्चिम राजमार्गले ९९ किलोमिटर क्षेत्र छोएको छ । नवलपुर क्षेत्रमा मात्रै ७७ किलोमिटर राजमार्ग पर्दछ भने परासी क्षेत्रमा २२ किलोमिटर पर्दछ । राजमार्ग लामो दुरीको भएकाले पनि यहा बढि दुर्घटना हुने गरेको छ भने दाउन्नेको उकालो ओरालो र सा“घुरो बाटोले गर्दा पनि यस क्षेत्रमा अत्याधिक दुर्घटना हुने गरेको शाहि बताउछन । यस्तै दाउन्नेमा धेरैजसो मालवहाक ट्रक दुर्घटना हुने गरेका छन । ट्रक उकालो चढ्ने तर ओरालोमा लोडका कारण ब्रेक फेल भएर बढि दुर्घटना हुने गरेको पाईएको शाहिले बताए ।
मोटरसाईकल र बसले पनी घुम्तीमा ओभरट्याक गर्न खोज्दा बढि दुर्घटना हुने गरेको उनी बताउछन । दुर्घटनाग्रस्त क्षेत्र भनेर स्पष्ट बोर्ड हुदा समेत चालकले लापरवाहि तरिकाले सवारी चलाउदा नै बढि दुर्घटना हुने गरेको उनको भनाई छ । यस्तै सडक किनारमा राखिएको होडिङ्ग बोर्ड , निर्माण सामाग्रीका कारण पनि दुर्घटना हुने गरेको छ ।
अर्कोतर्फ जिल्लाभरि कार्यरत ट्राफिक प्रहरीको संख्या जम्मा ५१ जना छन । नवलपरासी पूर्वमा २८ र पश्चिममा २३ जना मात्रै ट्राफिक छन । जिल्लाको राजमार्गको दुरी र भौगोलिक हिसावले यो संख्या न्युन रहेकाले पनी काम गर्न असहज हुने गरेको , सवारी जा“च , निगरानी , दुर्घटना हुदा उद्धारको काम , जनचेतना मुलक कार्यक्रम सबै गर्न निकै गाह्रो हुने गरेको प्रमुख शाहिको भनाई छ
दुर्घटना निम्त्याउने अर्को कारकतत्वका रुपमा विग्रेका सवारी साधन हुने गरेको जिल्ला ट्राफिक प्रहरी कार्यालयका ट्राफिक हवल्दार पदम बडु बताउछन ।
रातीको समयमा विगे्रका सवारीमा अर्को सवारी ठक्कर खादा पनी धेरैले ज्यान गुमाउनु परेको उनले बताए । त्यसमाथी दुर्घटनामा परेका सवारी तुरुन्तै हटाउन नसक्ने अर्को समस्याले झनै आफुहरुलाई सताउने गरेको उनको भनाई छ । ‘दुर्घटनामा परेको सवारीले सडक अबरुद्ध बन्यो भने हटाउने क्रेन , डोजर लगायतका साधन कार्यालयमा नहुदा कि चितवन कि बुटवल अथवा निजी व्यवसायीकहाबाट ल्याउनुपर्ने बाध्यता छ जसले गर्दा समय धेरै लाग्ने र सडक जाम भएर हैरान हुन्छ । ’बडुले भने
आवश्यक साधन खरीदकालागी ताकेता गरिहेको भएपनी कतैबाट पहल हुन नसकेको उनी बताउछन ।